Wat is een eendenkooi

Een eendenkooi is een natuurgebied, vanouds ingericht om wilde eenden te vangen voor consumptie. 

Een eendenkooi bestaat uit een grote plas met een beschermd bos eromheen, vaak aangelegd op een rustige plek in een waterrijk gebied. Op ieder van de vier hoekpunten van de kooiplas is een vangpijp aangelegd. Deze vangpijpen gebruikt de kooiker om, met behulp van zijn kooikerhondje en tamme lokeenden, de wilde eend te lokken en te vangen voor consumptie.

Natuurgebied

De eendenkooien zijn, vanwege hun vaak afgelegen plek en ouderdom, een belangrijke plek voor flora en fauna. De rust in en rond de kooi is beschermd door het bestaan van een oud zakelijk recht bij de eendenkooi, het zogenaamde afpalingsrecht. Dit afpalingsrecht houdt in dat in een wijde straal rond de kooi, de kooicirkel, geen handelingen mogen worden verricht waardoor de eenden kunnen worden verstoord of verjaagd. Dit recht geldt tot op de dag van vandaag en zorgt er voor dat een eendenkooi een belangrijk en prachtig natuurgebied kan blijven.

Geschiedenis en toekomst

Eendenkooien zijn typisch Nederlands en al bijna 700 jaar bekend. Er wordt aangenomen dat er vroeger circa 1000 eendenkooien hebben bestaan. Het aantal eendenkooien is in de loop van de jaren snel afgenomen. In Nederland bestaan nu nog circa 118 dergelijke kooien. Helaas dreigt het aantal eendenkooien in Nederland verder terug te lopen. Vroeger was kooiker een beroep waar een gezin van kon leven. Tegenwoordig doet de kooiker de werkzaamheden in de eendenkooi vaak naast zijn normale baan of als hij gepensioneerd is. Het is een liefhebberij om het eeuwenoude beroep in stand te houden. Door vergrijzing verdwijnt het ambacht van de kooiker en samen met hem, de kennis over het beheer. Natuurorganisaties en beheerders hebben een belangrijke rol bij de instandhouding van de eendenkooien en het kooibedrijf.